Word een effectieve OR met een eigen visie en strategie

Het is duur en gevaarlijk om in een ziekenhuis te liggen. Steeds meer beleidsmakers, wetenschappers en organisaties in de gezondheidszorg zijn het daarover eens. Ook de minister en de politiek hebben ontdekt dat de zorg beter en goedkoper kan door die op een andere manier te organiseren. De focus ligt allereerst op het voorkomen van ziekte door een gezonde leefstijl te bevorderen. Wie dan toch ziek wordt, gaat niet meer naar het ziekenhuis, maar wordt zoveel mogelijk thuis ondersteund door de eerstelijnszorg. ‘Zorg op maat en in de buurt’ is het credo. De huisarts en de wijkverpleegkundige krijgen hierdoor meer en meer een regiefunctie. Ze stellen de diagnose en regelen zo nodig dat de zieke thuis de juiste hulp en ondersteuning krijgt. Door deze ontwikkeling krijgen de ziekenhuizen duidelijk een andere rol. Het worden interventiecentra waar technologisch hoogwaardig onderzoek gedaan wordt en waar alleen nog patiënten worden opgenomen voor een specialistische behandeling die niet thuis gegeven kan worden.

Dat het ziekenhuis zijn prominente plek verliest, heeft grote gevolgen. Bijvoorbeeld de verpleegkundige die nu een volle baan heeft op de afdeling chirurgie, werkt straks misschien alleen nog ’s ochtends in het ziekenhuis en is ’s middags actief in de wijk. En ook de or ontkomt er niet aan om een nieuwe visie te ontwikkelen op hoe we omgaan met ziekte en gezondheid. Want als de focus ligt op preventie in plaats van zorg, krijgen alle organisaties in de zorg een andere taak. Wat wordt dan de positie van ziekenhuizen, van de eerstelijnszorg, van verzorgings- en verpleeghuizen, de ggz, de thuiszorg en de schoonmaakwerkzaamheden in de zorg? Inderdaad, dat zijn niet de makkelijkste vragen en de maatschappelijke ontwikkelingen gaan ook nog eens razendsnel. Als de or een rol wil spelen bij deze veranderingen, moet ze een eigen visie hebben op de gezondheidszorg en die vertalen in duidelijke en haalbare doelen. Door er zo mee bezig te zijn, worden zelfs deze ingrijpende veranderingen een interessante uitdaging met nieuwe kansen, zowel voor de zorgsector als voor de or.

Praktijk: analyse maatschappelijke ontwikkelingen in de zorg, bezinning op de positie van de eerstelijnszorg, nadenken over de rol van de or hierin, vastleggen van de visie, visie vertalen in haalbare doelen, bedenken van een stappenplan om de doelen te realiseren, training in onderhandelen, training in gespreksvoering, coaching bij het gesprek met de bestuurder, evaluatie van de resultaten en bijstellen van de doelen.